płk Wiktor Pniewski

Is your surname Pniewski?

Connect to 470 Pniewski profiles on Geni

Share your family tree and photos with the people you know and love

  • Build your family tree online
  • Share photos and videos
  • Smart Matching™ technology
  • Free!

płk Wiktor Pniewski (1891 - 1974)

Birthdate:
Birthplace: Kłecko, Klecko, Gniezno County, Greater Poland Voivodeship, Poland
Death: August 13, 1974 (82)
Maciejew, Krotoszyn County, Greater Poland Voivodeship, Poland
Immediate Family:

Son of Stanisław Pniewski and Anna Pniewska
Husband of Jadwiga Alfonsa Pniewska
Father of Zbigniew Marian Pniewski
Brother of Alfons Pniewski; Jan Pniewski; Joanna Pniewska and Marianna Antonina Pniewska
Half brother of kpt. Sylwester Wojciech Pniewski; Henryk Pniewski; Bolesław Wincenty Pniewski; Franciszek Pniewski and Stefania Pniewska

Occupation: pilot, uczestnik powstania wielkopolskiego, organizator lotnictwa powstańczego, organizator i uczestnik pierwszego nalotu bombowego lotnictwa II RP
Managed by: Artur Przemyslaw Paczesny
Last Updated:

About płk Wiktor Pniewski

Wiktor Pniewski (ur. 5 grudnia 1891 w Kłecku zm. 13 sierpnia 1974 w Koźminie) – pułkownik Wojska Polskiego, pilot, uczestnik powstania wielkopolskiego, organizator lotnictwa powstańczego, organizator i uczestnik pierwszego nalotu bombowego lotnictwa II RP, uczestnik walk we Francji i Wielkiej Brytanii. Pochodził z rodziny urzędnika pocztowego. Uczył się w Poznaniu. Od 1906 r. w czasie nauki w Szkole Handlowej, należał do koła Towarzystwa Tomasza Zana. Od 1910 r. pracował w Poznaniu jako drogerzysta. Powołany został do odbycia służby wojskowej w armii niemieckiej w październiku 1911 r. w 9 Pułku Huzarów w Strasburgu. Zdobył kwalifikacje lotnika obserwatora. Przeniesiono go do 4 Baonu Lotniczego, jako pomocnika mechanika w grudniu 1913 r. Brał udział w walkach w I wojnie światowej. W okresie od października 1916 do 1 czerwca 1917 r. szkolił się w Szkole Lotniczej w Koszalinie, którą ukończył w stopniu sierżanta z tytułem pilota. Skierowany na front zachodni. W sierpniu 1918 r. kontuzjowany. Po wyleczeniu ran, w październiku 1918 r. skierowany do Stacji Lotniczej na Ławicy pod Poznaniem. Od listopada 1918 r. był członkiem POW i organizował komórkę w swojej jednostce. Do działalności konspiracyjnej razem z kolegą sierż. pilotem Józefem Mańczakiem wciągnął 5 pilotów, 2 obserwatorów i 32 mechaników lotniczych. W czasie rozpoczętej rewolucji w Niemczech został wybrany do Rady Robotniczej i Żołnierskiej. Od końca grudnia 1918 uczestniczył w walkach w Powstaniu Wielkopolskim. 4 stycznia 1919 brał udział w ataku na załogę niemiecką na lotnisku Ławica, zakończonym opanowaniem lotniska 5 i 6 stycznia. Powstańcy przejęli ponad 100 samolotów, ok. 300 balonów obserwacyjnych i cepelinów, zapas bomb lotniczych, 20 ckm, amunicję do ckm, kilkadziesiąt silników lotniczych i inny sprzęt lotniczy. Później oszacowano zdobyte uzbrojenie i sprzęt na 160-200 mln marek niemieckich. Niektórzy historycy uważają, iż był to największej wartości łup wojenny w dziejach Polski, większy nawet niż ten zdobyty w bitwach pod Grunwaldem i pod Wiedniem. Wcześniej nie dopuścili do wywozu samolotów i innego sprzętu lotniczego do Frankfurtu n. Odrą. Został pierwszym komendantem Stacji Lotniczej na Ławicy. W skład Stacji weszły 4 kompanie: 1 kompania lotnicza, 2 kompania warsztatowa, 3 kompania wartownicza, 4 kompania rekrucka. Już 7 stycznia brał udział razem z kolegami w demonstracyjnych lotach nad Poznaniem, na 6 samolotach wywiadowczych LVG C.V. Ludność Poznania z entuzjazmem wyległa na ulicę miasta i wiwatowała na cześć polskich lotników z armii powstańczej. Po opanowaniu Ławicy na rozkaz komendanta Stacji sierżanta Wiktora Pniewskiego było zorganizowane bombardowanie przez Polaków lotniska we Frankfurcie. Wcześniej na zdobycznych samolotach rozkazał zamalować na kadłubach czarne krzyże i namalować biało-czerwone szachownice zgodnie z rozporządzeniem nr 38 szefa Sztabu Generalnego WP z 1 grudnia 1918 r.. W odwet za opanowanie lotniska Niemcy przeprowadzili bombardowanie lotniska Ławica 7 i 8 stycznia 1919 r.. Po nalotach niemieckich, przeprowadzonych na wojska powstańcze w dniach 7-8 stycznia , polscy piloci 9 stycznia przeprowadzili odwetowy nalot na lotnisko we Frankfurcie. 6 polskich maszyn LVG C.V zbombardowało niemieckie lotnisko, zrzucając 900 kg bomb. Atak trwał godzinę. Polskie maszyny przeprowadziły sześć nalotów. Niemcy byli kompletnie zaskoczeni, a cywile we Frankfurcie przerażeni. Był to pierwszy nalot w historii polskich skrzydeł, zakończony sukcesem – Niemcy zaprzestali nalotów na Poznań. Pod dowództwem sierżanta Pniewskiego polscy lotnicy przeprowadzili pierwszą akcję na korzyść wojsk lądowych. 17 stycznia 1919 przeprowadzili obserwację stanowisk niemieckich 50 km. w głębi terytorium wroga. Na przełomie stycznia i lutego formował 1 Lotniczą Eskadrę Wielkopolską (zwana też 1 Wielkopolską Eskadrą Polną), a 15 lutego objął jej dowództwo. Wspierał z powietrza w marcu 1920 r. Armię Wielkopolską walczącą pod Lwowem. 7 czerwca wrócił z eskadrą do Poznania. Od 16 czerwca z eskadrą walczył na Froncie Wielkopolskim, działając z lotniska Wojnowice pod Bukiem. Skierowany z eskadrą 6 września 1919 r. na Front Litewsko-Białoruski. W styczniu 1920 r. powrócił z frontu do Poznania i objął dowództwo Stacji Lotniczej Ławica. W lutym sformował Zapasowy Dyon Lotniczy, obejmując jego dowództwo. Awansowany do kapitana 1 czerwca 1920. W działaniach wojennych 1920 r. dowodził Dyonem Zapasowym. Za czyny na polach walk w wojnie polsko-bolszewickiej odznaczony Virtuti Militari V klasy. 6 marca 1922 r. wyznaczony na zastępcę dowódcy Centralnej Składnicy Lotniczej w Warszawie. Od lutego do czerwca 1925 roku był słuchaczem Kursu doskonalącego dla oficerów sztabowych w Rembertowie i kursu kwatermistrzowskiego przy Wyższej Szkole Wojennej. W 1925 roku został przeniesiony do 3 Pułku Lotniczego w Poznaniu na stanowisko oficera taktycznego pułku. 12 kwietnia 1927 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 roku i 5. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa. 26 marca 1931 roku został przesunięty ze stanowiska kwatermistrza pułku na stanowisko dowódcy dywizjonu. W 1932 roku został przeniesiony do 6 Pułku Lotniczego we Lwowie na stanowisko komendanta Bazy. W 1935 roku został komendantem Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie. 27 czerwca 1935 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 roku i 4. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych. W 1936 roku został przeniesiony Kierownictwa Zaopatrzenia Lotnictwa w Warszawie na stanowisko zastępcy kierownika do spraw zaopatrzenia. We czasie kampanii wrześniowej 1939 r. przez Rumunię dotarł do Francji, gdzie dowodził Eskadrą Oficerską. W czerwcu 1940 r. organizował ewakuację do Wielkiej Brytanii. Został tam mianowany komendantem Obozu Żołnierskiego Polskich Sił Powietrznych (Dunholme – Lodge, 1940 – 1947). W 1947 r. wrócił do Polski i został zweryfikowany w stopniu pułkownika. Po powrocie do kraju był m.in. dowódcą pułku lotniczego, szefem Wydziału Wojskowego w Państwowym Instytucie Hydrologiczno – Meteorologicznym. Na emeryturę przeszedł 18 sierpnia 1952. Od 1952 do 1968 r. był cywilnym pracownikiem tego instytutu. Był członkiem Klubu Seniorów Lotnictwa przy Aeroklubie PRL. Zmarł 13 sierpnia 1974 roku w Koźminie. Spoczywa na cmentarzu w Rozdrażewie. 5 września 2009 r. w Kłecku odsłonięto obelisk poświęcony pamięci płk. Wiktora Pniewskiego.
[https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiktor_Pniewski]

view all

płk Wiktor Pniewski's Timeline

1891
December 5, 1891
Kłecko, Klecko, Gniezno County, Greater Poland Voivodeship, Poland
1920
August 13, 1920
1974
August 13, 1974
Age 82
Maciejew, Krotoszyn County, Greater Poland Voivodeship, Poland